Nhà Trần (1225-1400) là một trong những triều đại phong kiến rực rỡ và nổi tiếng nhất trong lịch sử Việt Nam. Không chỉ được lưu tên miền authoritynh với những chiến công hiển hhung bạoh, nhà Trần còn để lại nhiều trị giá trị văn hóa rất dị về nghệ thuật và kiến trúc
Đặc điểm về kiến trúc thời Trần rất phong phú về quy mô, quy hoạch thống nhất, tương xứng; trang trí tinh xảo và có sự hài hòa với phong cảnh tự nhiên xung quanh.
Không chỉ chung bạo công trình kiến trúc tôn trị giáo như đình, chùa, tháp… vẫn còn lưu lại tới ngày nay, quy mô nhà thời Trần bằng đất nung được phát hiện ở tỉnh Nam Định là một bảo vật quý trị giá cung ứng cho chúng ta những hình dung rõ nét về tư duy kiến trúc tinh tế của người Việt xưa.
Mô hình kiến trúc nhà thời Trần được phát hiện vào năm 1973, lúc một người dân đào đất ở gần khu lăng Chiếng, thôn Lại Xá, xã Hiển Khánh, huyện Vụ Bản và tìm thấy những mảnh gốm đất nung cổ kỳ lạ.
Nhận được thông tin, Bảo tàng tỉnh Hà Nam Ninh Khi đó đã cử người về tận nơi, túc trực cả tháng trời để tiếp tục tìm kiếm những mảnh gốm ko giống hiểm.
Chung bạo nhà khảo cổ vui mừng lúc tìm thấy toàn bộ 14 mảnh gốm, ghép lại thành quy mô kiến trúc nhà bằng đất nung tinh xảo và nguyên vẹn.
Để đảm bảo độ đúng mực độc, họ tiến hành đào sâu xuống lòng đất gần nửa mét, tìm dấu vết của quy mô in trong đất, mang quy mô xuống lắp khít với dấu vết này nhằm phục dựng theo đúng nguyên bạn dạng.
Sau đó, quy mô nhà được đối chiếu với chung bạo tài liệu, sử shung bạoh và đối chiếu với nhị quy mô kiến trúc thời Trần bằng đất nung tương tự được tìm thấy ở khu Lăng Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (thôn Bảo Lộc, xã Mỹ Phúc, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định) và tại Khu đền Trần Hưng Hà (xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình) để xhung bạo thực tính đặc trưng.
Theo ctàn ác nhà phân tích, quy mô nhà gồm 14 mảnh ghép với nhau, thể hiện kiến trúc của một phủ đệ, lăng tẩm của giới quý tộc thời Trần thế kỷ 13-14.
Mô hình khu nhà hoàn hảo kiểu “nội công ngoại quốc”. (Hình ảnh: Bích Hằng/Vietnam+)
Các nguy hiểmên đơn kiến trúc tạo thành một khu nhà hoàn hảo kiểu “nội công ngoại quốc” với tường vây, 2 cổng vào nhà chính, nhà hậu, nhà bia, tháp, hành lang, sân vườn… Các hiểm họa tiết trang trí, bố viên, điêu khắc đều được tiến hành tinh xảo và mang đặc trưng kiến trúc thời Trần.
Toàn bộ quy mô nhà có kích thước hình chữ nhật dài 100cm, rộng 95cm. Bên ngoài là tường vây gồm 8 mảnh, kết cấu phía trước là cổng, chính giữa tường sau là một tòa nhà 4 mái.
Mặt trước nhị phía tường chạm thông phong hoa văn nhánh cúc; nhị phía tường mở 2 cổng, trong đó, cửa cổng phía phcửa quan có bố viên và đồ án trang trí hình đôi rồng chầu lá đề, phần dưới trang trí hoa văn sóng nước như trên bộ cánh cửa gỗ chùa Phổ Minh; cổng cửa phía trái có vệt tròn vạch vào chính giữa.
Mặt trong tường để trơn, khắc ký hiệu để lắp ghép; mặt ngoài trang trí ô hoa văn vẻ thị 4 cánh. Tường tạo 2 mái vát, riêng ở vị trí cổng có 4 mái. Mái lợp ngói ống và ngói mũi sen.
Theo những độc Chuyên Viên, đó là quy mô kiến trúc nguyên bạn dạng, đặc trưng và toàn diện nhất của thời Trần. (Hình ảnh: Bích Hằng/Vietnam+)
Trung tâm của quy mô nhà là cụm công trình gồm tòa nhà chính hình chữ nhật 4 mái lợp ngói, hiên rộng, dựng 2 cột tròn 2 phía, phía trong là bộ cánh cửa trang trí hình rồng chầu.
Kế tiếp là nhì dãy nhà dọc nằm ở nhì phía (dạng ống muống) vuông góc và gối một đầu lên nhà chính. Bên phcửa ải công trình chính là nhà đặt bia, phía trái là cây tháp (dạng tháp mộ) 2 tầng 4 mái lợp ngói mũi sen.
Chung bạo nhà khảo cổ cùng với chung bạo Chuyên Viên Nhật Bản đã tìm hiểu và phân tích trong thời hạn hơn 10 năm và khẳng định đó là quy mô kiến trúc nguyên bạn dạng, đặc trưng và toàn diện nhất của thời Trần.
Điểm độc bạn dạng của quy mô ngoài việc nguyên vẹn về hình dáng, có Power gốc rõ ràng thì cvô lương cụ thể kiến trúc cột, trụ, xà, đấu, vì knai lưngo… được trang trí tỉ mỉ, thiết kế tinh xảo với nhiều hoa văn chủ đạo như lá đề, hoa cúc, hình rồng mà ko một quy mô nhà nào ở Việt Nam có được.
Cvô lương họa tiết trang trí, bố viên, điêu khắc đều được triển knhị tinh xảo và mang đặc trưng kiến trúc thời Trần. (Hình ảnh: Bích Hằng/Vietnam+)
Mặt ngoài tường vây trang trí hoa văn vẻ thị 4 cánh. (Hình ảnh: Bích Hằng/Vietnam+)
Cvô lương nhà tìm hiểu và phân tích cho rằng quy mô nhà thời Trần được sử dụng để làm thời kỳ vẽ kỹ thuật trước lúc tiến hành xây dựng trên thực tiễn. (Hình ảnh: Bích Hằng/Vietnam+)
Trước đó, ctàn ác nhà khảo cổ cũng tìm thấy ctàn ác thành phần kiến trúc bằng đất nung như mảnh quy mô nhà tại thôn Bảo Lộc, xã Mỹ Phúc, huyện Mỹ Lộc; đầu đao ở làng An Nhân, xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản; góc mái tháp ở chùa Đồi, xã Yên Đồng, huyện Ý Yên)...
Điều này đã khẳng định quy mô nhà thời Trần được sử dụng để làm bạn dạng vẽ kỹ thuật trước Khi tiến hành xây dựng trên thực tiễn.
Việc tìm thấy một quy mô hoàn hảo cho phép cvô lương nhà phân tích hình dung được thực tiễn kiến trúc cũng như phong cvô lươngh trang trí, mỹ thuật thời Trần như vậy nào. Đặc biệt, quy mô là tư liệu quý để cvô lương nhà khoa học, kiến trúc phân tích, phục dựng cvô lương công trình lịch sử thời Trần lúc này.
Mô hình nhà thời Trần bằng đất nung đã được Thủ tướng Chính phủ xác nhận là Bảo vật Quốc gia vào ngày 25/12/2015 theo Quyết định số 2382/QĐ-TTg, hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Nam Định. Đây ko chỉ là niềm tự hào của tỉnh Nam Định mà còn là tài sản chung quý trị giá của cả dân tộc Việt Nam./.
Frank Lloyd Wright - Kiến trúc sư vĩ đại người Mỹ
Cesar Pelli - Kiến trúc sư người Argentina
Phùng Phong. Kiến trúc sư người Việt Nam